Η Ακοή και η Προστασία της

Η ακοή μας είναι από τις πιο σημαντικές αισθήσεις, αφού μας επιτρέπει να επικοινωνούμε και να αντιλαμβανόμαστε το περιβάλλον γύρω μας. Καθημερινά, ερχόμαστε σε επαφή με διαφορετικούς ήχους και θορύβους, οι οποίοι αν δεν διαχειριστούν σωστά, μπορεί να επηρεάσουν την ποιότητα της ακοής μας. Ας δούμε λοιπόν πώς λειτουργεί το εύρος ακοής, ποιες είναι οι εντάσεις ήχου που συναντάμε στο περιβάλλον και γιατί είναι τόσο σημαντικό να προστατεύουμε την ακοή μας.

Το Εύρος της Ακοής μας

Η ακοή μας καλύπτει ένα ευρύ φάσμα συχνοτήτων και εντάσεων, οι οποίες μετρώνται σε Hertz (Hz) για τη συχνότητα και decibel (dB) για την ένταση. Το ανθρώπινο αυτί μπορεί να ακούσει συχνότητες από 20 Hz έως 20.000 Hz, με τα περισσότερα άτομα να έχουν την καλύτερη ακουστική τους ευαισθησία μεταξύ 1.000 και 5.000 Hz, όπου βρίσκονται και οι συχνότητες ομιλίας. Καθώς μεγαλώνουμε, η ικανότητα ακρόασης των υψηλότερων συχνοτήτων (π.χ., πάνω από 10.000 Hz) αρχίζει σταδιακά να μειώνεται.

Βαθμοί Βαρηκοΐας και Ένταση Ήχων

Η βαρηκοΐα δεν είναι ίδια για όλους. Ανάλογα με το επίπεδο απώλειας ακοής, διαχωρίζεται σε διαφορετικούς βαθμούς:

• Φυσιολογική ακοή ( -10 – 20dB HL): Οι ήχοι ακούγονται κανονικά, και δεν υπάρχουν δυσκολίες στην καθημερινή επικοινωνία.
• Πολύ Μικρού βαθμού βαρηκοΐα (21-25 dB HL): Μπορεί να χαθούν οι πολύ χαμηλοί ή μακρινοί ήχοι, αλλά γενικά η επικοινωνία δεν επηρεάζεται σοβαρά. Ελαφριά δυσκολία μπορεί να παρουσιαστεί σε θορυβώδη περιβάλλοντα.
• Ήπια βαρηκοΐα (26-40 dB HL): Οι πιο χαμηλοί ή πιο ήσυχοι ήχοι της ομιλίας μπορεί να μη γίνονται αντιληπτοί, με αποτέλεσμα ο εξεταζόμενος να χρειάζεται περισσότερη προσοχή κατά την ακρόαση σε περιβάλλον με θόρυβο.
• Μέτρια βαρηκοΐα (41-55 dB HL): Οι καθημερινές συνομιλίες μπορεί να ακούγονται αχνά ή να χάνονται, ειδικά αν το περιβάλλον είναι θορυβώδες. Η ακουστική υποστήριξη μπορεί να είναι ωφέλιμη.
• Μέσου προς Μεγάλου βαθμού βαρηκοΐα (56-70 dB HL): Χρειάζεται μεγάλη ένταση για να ακούσει κανείς συνομιλίες, και η χρήση ακουστικών βαρηκοΐας κρίνεται σχεδόν απαραίτητη για να επιτευχθεί σαφής επικοινωνία.
• Μεγάλου βαθμού βαρηκοΐα (71-90 dB HL): Οι ήχοι της ομιλίας είναι δύσκολα αντιληπτοί ακόμα και με αυξημένη ένταση, και είναι απαραίτητη η χρήση ακουστικού για να καλυφθούν οι ανάγκες επικοινωνίας.
• Πολύ Μεγάλου βαθμού βαρηκοΐα (91-110 dB HL): Η ακρόαση χωρίς βοήθεια γίνεται ιδιαίτερα δύσκολη ή και αδύνατη. Οι συνομιλίες και οι περιβαλλοντικοί ήχοι δεν ακούγονται, με αποτέλεσμα να χρειάζεται ουσιαστική ακουστική υποστήριξη.
• Πρακτική Κώφωση (>110dB HL): Η απώλεια ακοής είναι τέτοια που ακόμα και με ακουστική ενίσχυση, η επικοινωνία βασίζεται κυρίως σε οπτικές ή άλλες μορφές επικοινωνίας, όπως η χειλανάγνωση ή η νοηματική γλώσσα.

(Το dB HL (Decibels Hearing Level) είναι μια μονάδα μέτρησης που χρησιμοποιείται στο ακοόγραμμα για να καταγράψει την ικανότητα ακοής ενός ατόμου σε σύγκριση με την “κανονική” ή μέση ακοή ενός υγιούς ατόμου. )

Η απώλεια ακοής υπολογίζεται με βάση το επίπεδο έντασης που πρέπει να φτάσει ο ήχος για να είναι αντιληπτός από το άτομο σε διαφορετικές συχνότητες.

Περιβαλλοντική Ένταση Ήχων σε dB και η Επίδρασή τους

Η ένταση των ήχων του περιβάλλοντος διαφέρει πολύ, και μερικά παραδείγματα είναι:

• Ψίθυρός: 20-30 dB
• Κανονική ομιλία: 50-60 dB
• Κυκλοφορία αυτοκινήτων σε κίνηση: 70-85 dB
• Μηχανές και κομπρεσέρ: 90-100 dB
• Συναυλία ροκ μουσικής: 110-120 dB
• Κομπρεσέρ ή πριόνια: 110-130 dB
• Εκτόξευση πυραύλου: Πάνω από 150 dB

Όταν εκτιθέμεθα συστηματικά σε ήχους με ένταση άνω των 85 dB, η ακοή μας μπορεί να αρχίσει να επηρεάζεται αρνητικά, ενώ σε επίπεδα άνω των 120 dB υπάρχει άμεσος κίνδυνος βλάβης. Γι’ αυτό, σε περιβάλλοντα με υψηλή ένταση ήχου, είναι σημαντική η χρήση προστατευτικού εξοπλισμού, όπως ωτοασπίδες.

Γιατί Πρέπει να Προστατεύουμε την Ακοή μας;

Η απώλεια ακοής, ειδικά όταν οφείλεται σε θόρυβο, είναι συχνά μη αναστρέψιμη. Ακολουθούν μερικοί λόγοι για τους οποίους η προστασία της ακοής είναι κρίσιμη:

• Ποιότητα Ζωής: Η ακοή είναι βασικό μέρος της επικοινωνίας μας. Όταν αυτή αρχίζει να χάνεται, επηρεάζεται η κοινωνική και επαγγελματική μας ζωή.
• Αποφυγή Ακουστικού Στρες: Η συνεχής έκθεση σε θόρυβο μπορεί να προκαλέσει στρες και κόπωση στο ακουστικό σύστημα, το οποίο με τον χρόνο φθείρει την ακοή.
• Προληπτική Αποκατάσταση: Η προστασία της ακοής από νεαρή ηλικία μπορεί να αποτρέψει τη σταδιακή απώλεια και να βοηθήσει στη διατήρηση της καλής ακοής για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
• Ασφάλεια: Η καλή ακοή είναι απαραίτητη για την αναγνώριση προειδοποιητικών σημάτων και ήχων που σχετίζονται με την ασφάλεια, ειδικά σε επικίνδυνα περιβάλλοντα.

Η προστασία της ακοής μας μπορεί να γίνει με απλά μέτρα, όπως η αποφυγή υπερβολικής έκθεσης σε δυνατούς ήχους, η χρήση ακουστικών μέτρων προστασίας σε θορυβώδη περιβάλλοντα και η τακτική παρακολούθηση της ακουστικής υγείας. Με αυτούς τους τρόπους, μπορούμε να διατηρήσουμε την ακοή μας υγιή και δυνατή για πολλά χρόνια.